14 oktober, 2019

Week van de werkstress

Week van de werkstress

In de week van maandag 11 tot en met vrijdag 15 november wordt voor de zesde keer de Week van de Werkstress georganiseerd. Dit jaar is het motto werkplezier. In het hele land worden activiteiten georganiseerd, van lezingen tot office-fitness, mindfulness-workshops en een complimentendag. Werkgevers kunnen zich aansluiten bij OVAL. Meer informatie is te vinden op hun website.

Stress op het werk is in ons land de grootste beroepsziekte. Het veroorzaakt één derde van het werkgerelateerde ziekteverzuim. Vooral onder jongere werknemers tussen 25-35 jaar is dit een groeiend probleem. Zij verzuimen relatief vaak vanwege werkstress en hebben vaker last van burn-out klachten, zo blijkt uit onderzoek van TNO.

Werkstress kent vele oorzaken, zoals hoge taakeisen, weinig eigen zeggenschap over het werk of juist te veel autonomie, onduidelijkheid over de verwachtingen van de leidinggevende of een onzeker toekomstperspectief. Tegelijkertijd uit (werk)stress zich op veel verschillende manieren: vermoeidheid, verminderde concentratie en prikkelbaarheid zijn slechts een aantal voorbeelden. Wanneer dit zich opstapelt en uitmondt in mentale en lichamelijke uitputting, wordt er gesproken van overspannenheid of burn-out. Er is dan geen energiereserve meer aanwezig om stress te verwerken.

Ook de overheid erkent het probleem van stress op het werk. Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft in 2014 de Week van de Werkstress in het leven geroepen. Het doel van deze jaarlijks terugkerende campagne is om werkstress bespreekbaar te maken binnen organisaties en bedrijven. Doorgaans wordt er op de werkvloer weinig over gesproken, terwijl meer bewustwording juist zou kunnen helpen in de preventie. 

Om werkstress te voorkomen en aan te pakken, zijn er verschillende interventies. Mindfulness is er één van. Door te leren meer mindful, ofwel opmerkzaam (mindfulness betekent letterlijk opmerkzaamheid) te zijn op onze emoties, gedachten en het lichaam, worden we meer bewust van de stress-reacties en de ongezonde mentale of fysieke gevolgen daarvan. Die opmerkzaamheid maakt dat we minder vastzitten in de eigen reactiepatronen en schept ruimte om bewuster te kunnen kiezen voor wat in een bepaalde situatie het beste en meest gezond kan zijn. 

Wereldwijd onderkennen steeds meer bedrijven en organisaties de effectiviteit van mindfulness. 

Een bekend voorbeeld is Google, dat haar eigen mindfulnessprogramma Search Inside Yourself voor werknemers ontwikkelde. Een ander voorbeeld is dat in het Verenigd Koninkrijk parlementsleden en hun medewerkers trainingen aangeboden krijgen vanuit the Mindfulness Initiative. 

Ook in Nederland zien we dat steeds meer bedrijven en (overheids)organisaties mindfulness omarmen. Naast in company trainingen voor werknemers en leidinggevenden, zijn er ook specifiek voor medici ontwikkelde trainingen en voorbeelden van op mindfulness gebaseerde coaching. Op de persoonlijke profielen van VMBN-trainers staat aangegeven of zij trainingen aan bedrijven en organisaties aanbieden. 

Wanneer mindfulness op de werkplek wordt aangeboden, kan zowel de individuele medewerker als de gehele organisatie daar baat bij hebben. Wanneer het organisatie-breed wordt aangeboden en gedragen kan het een positieve weerslag hebben op teams, onderlinge samenwerking en communicatie en de organisatiecultuur beïnvloeden. Mindfulness kan dus een goede interventie zijn bij (het voorkomen van) werkstress, maar de reikwijdte kan verder gaan dan dat.